Mity i fakty o remoncie mareckiej ciuchci
Poniedziałek, 3 kwietnia 2023
Uporządkujmy fakty wokół tej inwestycji, bo wiele informacji jest nieprawdziwych lub wynika z braku wiedzy:
W styczniu na skwer przy ratuszu powróciła lokomotywa – jeden z symboli przeszłości Marek. Na przełomie 2022 i 2023 r. przeszła generalny remont. Rewitalizacja parowozu wzbudziła i nadal wzbudza dyskusje, przede wszystkim w przestrzeni internetowej. To dobrze, bo wszystkim zależy na tym, aby Marki były społeczeństwem obywatelskim, angażującym się w życie miasta na różnych poziomach. Uporządkujmy jednak fakty wokół tej inwestycji, bo wiele informacji jest nieprawdziwych lub wynika z braku wiedzy:
1. Rewitalizacja ciuchci została zapisana w projekcie budżetu miasta na 2022 r., a następnie zaakceptowana przez Radę Miasta Marki. Czyli istniał i nadal istnieje wobec niej konsensus większości Rady Miasta.
2. Nie było wniosków, a nawet dyskusji ze strony Rady o „zdjęcie” tej inwestycji z realizacji – na żadnym etapie. Podczas wrześniowej sesji Rady Miasta Marki, gdy dokonywano zmian w budżecie, w celu zabezpieczenia większych środków na renowację mareckiej ciuchci, żaden z radnych nie głosował przeciwko tej uchwale (17 głosów za, 2 wstrzymujące, 2 radnych nieobecnych).
3. Koszty inwestycji nie są wynikiem jakiegoś porozumienia między władzami miasta a wykonawcą. Wynikają z otwartego postępowania przetargowego (cały materiał z postępowania wraz z dokumentacją dostępny jest w naszym Biuletynie Informacji Publicznej). Do przetargu stanęła jedna firma, która spełniła wymagania formalne i to ona wygrała to postępowanie.
4. Nasze miasto nie pokryło całości kosztów inwestycji. Bardzo długo staraliśmy się o dofinansowanie do tego przedsięwzięcia. Udało się je uzyskać od samorządu województwa mazowieckiego, który na ten cel przeznaczyło 80 tys. zł. Dziękuję!
5. Renowacja lokomotywy to uwaga niecałe 0,2% całkowitych wydatków miasta na 2022 r. Gdy odliczymy dofinansowanie, będzie jeszcze mniej. Piszę o tym dlatego, że często pojawia się opinia, iż powinniśmy za te pieniądze wybudować ileś kilometrów dróg. Fakty są takie, że przy obecnych cenach bylibyśmy w stanie za te pieniądze wybudować jedną nakładkę asfaltową o długości około 400 m. i szerokości 5 m. (Uwaga! Nie moglibyśmy przenieść na to dofinansowania z budżetu Mazowsza). Budowa jednego wyniesionego przejścia dla pieszych na ul. Kościuszki realizowana przez samorząd powiatowy kosztuje tyle, co renowacja naszej lokomotywy.
Tyle z informacji ogólnych – teraz kilka słów o całym procesie renowacji:
6. Zakres inwestycji ustalił konserwator zabytków. To nie było widzimisię władz miasta, ale dokument przygotowany przez profesjonalistę w konkretnym zakresie i w konkretnym temacie. I według tej dokumentacji były realizowane prace.
7. Przed przystąpieniem do przetargu i prac został sporządzony – przez uprawnionego konserwatora – program prac konserwatorskich parowozu – poprzedzony analizą i badaniami.
8. Program wymagał i UZYSKAŁ zatwierdzenia w formie decyzji przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – czyli cały zakres prac był zatwierdzony przez ten organ wskazując jakie elementy podlegają wymianie, odtworzenia określoną techniką lub zachowania.
9. Rewitalizacja lokomotywy absolutnie nie polegała li tylko na pokryciu jej nową farbą. Parowóz znajdował się w bardzo złym stanie technicznym. Mówiąc kolokwialnie – lokomotywa została rozebrana na części pierwsze, następnie zrealizowano prace rekonstrukcyjne w oparciu o zalecenia konserwatora (np. budka maszynisty była tak mocno skorodowana, że nadawała się wyłącznie do odbudowy), wykonano natryskowe malowanie i uzupełniono elementy armatury.
10. Pierwszy etap prac – jeszcze w fabryce - został zatwierdzony przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
11. Tak – po przywiezieniu ciuchci do Marek – na etapie odbioru zostały ujawnione niedociągnięcia i usterki, które zostały spisane w protokole odbioru prac i czekają na poprawki (czekamy na ciepłe dni). Ponadto prace mają dwuletnią gwarancję – więc jeśliby coś wyszło w późniejszym czasie – też będzie podlegało poprawkom na koszt wykonawcy.
12. Tu przechodzimy do sedna ostatniej dyskusji. Lokomotywa nie została jeszcze ostatecznie odebrana. Pisze o tym konserwator zabytków w piśmie do części radnych, którzy złożyli na jego ręce doniesienie na „wykonanie prac w sposób całkowicie niewłaściwy, powodujący dalsze zniszczenia i uszkodzenia zabytku”. Fragment pisma konserwatora:
"W odpowiedzi na pismo z dnia 28 lutego 2023 roku (…) Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków w Warszawie uprzejmie informuje, że zabytkowy parowóz PX48-1778 wraz z tendrem PTX1778 jest w trakcie prowadzenia prac konserwatorskich zgodnie z wydanym pozwoleniem nr SRW.5144.23.2021 z dnia 24 lutego 2021 r.
Poszczególne etapy prac są udokumentowane opisowo i fotograficznie, natomiast przez MWKZ odebrany i przyjęty został I etap prac. Ponieważ konserwacja nie jest jeszcze zakończona i parowóz podlega stałemu nadzorowi stanu zachowania i ekspozycji zewnętrznej, powstające usterki będą naprawione jak tylko pozwolą na to warunku atmosferyczne"
13. Wszystkie etapy prac konserwatorskich, w tym transport, rozebranie, oczyszczenie, prace spawalnicze, malarskie itp., były na bieżąco nadzorowane oraz dokumentowane opisowo i fotograficznie. Potwierdził to przedstawiciel Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków podczas wizyty w Markach i oględzin ciuchci wraz z dokumentacją - w pierwszych dniach marca.
14. Po zakończeniu wszystkich prac i odbiorze lokomotywy opublikuję bogato ilustrowane sprawozdanie z remontu, które pokaże zakres prac, z jakim musieliśmy się mierzyć w przypadku naszej ciuchci.
